Ορισμός της ένταξης και των διαφορετικών Ειδικών Μαθησιακών Δυσκολιών(ΕΜΔ)
Η ένταξη είναι η διαδικασία δημιουργίας υλικών και εμπειριών, σε αυτήν την περίπτωση συγκεκριμένα εκπαιδευτικών υλικών, προσιτών σε όλους χωρίς διάκριση. Εδώ θα επικεντρωθούμε κυρίως στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (ΕΜΔ) που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας εκπαιδευτικός στην τάξη του και πώς να κάνει όλο το υλικό του πιο ενταξιακό.
Όπως είδαμε στον Εκπαιδευτικό οδηγό, υπάρχουν διαφορετικά είδη μαθησιακών διαταραχών. Όλα προέρχονται από μια νευροβιολογική αιτία που επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες και μπορεί να διαταράξει τη γνωστική ανάπτυξη μιας μαθησιακής ικανότητας, όπως η ανάγνωση, η γραφή, η ομιλία, τα μαθηματικά ή ο προγραμματισμός και ο συντονισμός κινητικών εργασιών. Δεν είναι σπάνιο να συμπίπτουν το ένα με ένα άλλο, το οποίο είναι ένα φαινόμενο που ονομάζεται συνύπαρξη.
Για να είμαστε πιο ακριβείς, ο εγκέφαλος ενός ατόμου με μια Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία λειτουργεί διαφορετικά όταν πρόκειται για τη λήψη, την ενσωμάτωση, τη διατήρηση και την έκφραση πληροφοριών, που μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες στην επεξεργασία ορισμένων πληροφοριών ή ερεθισμάτων.
Οι διαφορετικές ΕΜΔ
Δυσλεξία
Αυτή είναι η πιο συνηθισμένη Ειδική Μαθησιακή Δυσκολία και μεταφράζεται ως δυσκολία στις ικανότητες ανάγνωσης και επεξεργασίας με βάση τη γλώσσα. Ο εγκέφαλος χρειάζεται περισσότερο χρόνο από το συνηθισμένο για να αναγνωρίσει και να συνδέσει γράμματα και λέξεις με άλλα είδη γνώσεων.
Μπορεί να επηρεάσει την ευχέρεια ανάγνωσης, την αποκωδικοποίηση, την κατανόηση της ανάγνωσης, την απομνημόνευση, τη γραφή, την ορθογραφία και μερικές φορές την ομιλία.
Dysgraphia
Αυτή επηρεάζει συνήθως την ικανότητα γραφής ενός ατόμου και τις λεπτές κινητικές δεξιότητες.
Μπορεί να προκαλέσει δυσκολία με την ορθογραφία, το χωροταξικό σχεδιασμό σε χαρτί, την αλληλουχία των προτάσεων σε λέξεις, τη σύνταξη γραφής ή τη σκέψη και τη γραφή ταυτόχρονα και μπορεί επίσης να εμφανιστεί με τη μορφή γραμμάτων που συμπίπτουν, λέξεων που συμπίπτουν και ασυνεπή διάταξη.
Δυσκαλκία
Αυτή μεταφράζεται ως δυσκολία στην κατανόηση αριθμών και στην εκμάθηση μαθηματικών γεγονότων. Η απομνημόνευση και η οργάνωση των αριθμών μπορεί να αποτελεί μια πρόκληση και μπορεί να τους εμποδίσει σε υπολογισμούς ή αφηρημένες μαθηματικές πράξεις. Η αφήγηση και η εκτίμηση του χρόνου μπορεί επίσης να είναι δύσκολη.
Δυσφασία
Αυτό επηρεάζει συνήθως την ικανότητα ενός ατόμου να μιλά και να κατανοεί προφορικές λέξεις.
Μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στη σειρά των προτάσεων σε λέξεις όταν ακούγονται. Η ομιλία μπορεί μερικές φορές να ακούγεται ως ξένη γλώσσα στην οποία δεν μπορούν να πουν πότε τελειώνει μια λέξη και πότε ξεκινά η επόμενη.
Δυσπραξία
Αυτό χαρακτηρίζεται ως δυσκολία στις λεπτές κινητικές δεξιότητες, όπως συντονισμό χεριών-ματιών για ανάγνωση από τη μία γραμμή στην άλλη ή για το γράψιμο, για παράδειγμα.
Μπορεί να προκαλέσει δυσκολίες στην κίνηση και το συντονισμό, και κατά συνέπεια στη γλώσσα και το λόγο..
Ωστόσο, αυτή η τελευταία διαταραχή γενικά ταξινομείται ως Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού και όχι ως Ειδική Μαθησιακή Διαταραχή, αλλά θα την εξετάσουμε ωστόσο, καθώς επηρεάζει τη μαθησιακή διαδικασία και την εκπαίδευση.
Βήματα για να κάνετε τους γρίφους σας πιο ενταξιακούς
Γενικές Συμβουλές
Το υλικό μπορεί να προσαρμοστεί για μαθητές που έχουν αυτές τις διαταραχές, με τρόπο που είναι επίσης ωφέλιμος για όλους τους άλλους μαθητές. Μπορεί να είναι δύσκολο να τεθεί σε εφαρμογή, ειδικά στο πλαίσιο ενός Δωματίου Απόδρασης, καθώς ορισμένες πτυχές που μπορεί να είναι δύσκολες για τους μαθητές με ΕΜΔ, είναι στην πραγματικότητα βασικές για τις εσωτερικές λειτουργίες ενός Δωματίου Απόδρασης.
Κλασικά, το παιχνίδι με γραπτά υλικά, κρυπτογραφήσεις και κωδικούς για την απόκρυψη πληροφοριών είναι ένας από τους κλασικούς τρόπους απόκρυψης ενδείξεων και μπορεί να αποτελέσει πηγή ιδιαίτερης πρόκλησης για τους μαθητές με ΕΜΔ. Εδώ, θα παραθέσουμε γενικές προσαρμογές που συνιστώνται σε περίπτωση μαθητή με ΕΜΔ. Μερικά από αυτά θα είναι εύκολο να εφαρμοστούν, ενώ άλλα θα είναι πιο δύσκολο. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τους μαθητές σας και να είστε σε θέση να εντοπίσετε πιθανές προκλήσεις κατά τη δημιουργία ενός Δωματίου Απόδρασης.
Πρώτα απ’ όλα, εδώ είναι μερικοί γενικοί κανόνες που είναι πάντα καλό να εφαρμόζονται, ειδικά για μαθητές με ΕΜΔ αλλά και για όλους τους μαθητές:
- Γρίφοι για μικρές ομάδες
Προετοιμάστε τις δοκιμασίες και την πολυπλοκότητα των γρίφων σας ανάλογα με το μέγεθος της ομάδας σας. Οι μικρότερες ομάδες θα επιτρέψουν περισσότερες αλληλεπιδράσεις μεταξύ των συμμετεχόντων, θα προωθήσουν την ομαδική εργασία και θα επιτρέψουν σε κάθε μαθητή να έχει ένα συγκεκριμένο ρόλο.
- Σαφείς Γρίφοι
Οι μαθητές θα είναι πιο άνετοι εάν έχουν έναν σαφή στόχο στο μυαλό τους. Ο στόχος ενός γρίφου δεν είναι ο μαθητής να ανακαλύψει ότι αυτός είναι ένας γρίφος, όπως στην περίπτωση των αινιγμάτων, αλλά να προσπαθήσει να λύσει το γρίφο. Ο στόχος πρέπει να είναι σαφής. Για παράδειγμα: Υπάρχει μια μεγάλη τρύπα σε σχήμα καρδιάς στην κλειδαριά και οι μαθητές βρίσκουν τα κομμάτια ενός αντικειμένου σε σχήμα καρδιάς. Ο στόχος είναι σαφής, να βρεθούν όλα τα κομμάτια για να σχηματιστεί η καρδιά και να ανοίξει η κλειδαριά.
- Διαφοροποίηση
Ενώ η δημιουργία ενός εντελώς πιο περιεκτικού Δωματίου Απόδρασης είναι πολύ δύσκολη, καθώς όλοι οι μαθητές εξακολουθούν να έχουν τις ιδιαιτερότητές τους, ένας τρόπος να βοηθήσετε με τις δύσκολες εργασίες είναι να διαφοροποιήσετε τόσο τις ομάδες όσο και τις εργασίες. Κάθε μαθητής θα έχει τα δυνατά σημεία και τις αδυναμίες του, είτε έχει ΕΜΔ είτε όχι. Ως εκ τούτου, η ύπαρξη ετερογενών ομάδων που αντιμετωπίζουν ετερογενή καθήκοντα θα επιτρέψει σε κάθε μαθητή να έχει το χρόνο του για να διαπρέψει και να χρησιμοποιήσει τα ταλέντα του όταν χρειάζεται. Θα μπορούσαν επίσης να βασίζονται στους συμπαίκτες τους όταν αντιμετωπίζουν προκλήσεις. Και πάλι, η ομαδική εργασία είναι το κλειδί. Η διαφοροποίηση των γρίφων θα βοηθήσει επίσης τους μαθητές να μην αναμιγνύουν τις ενδείξεις και να μην αγανακτούν εξαιτίας της πληθώρας παρόμοιων ενδείξεων.
- Συνέπεια
Είναι σημαντικό να παραμείνετε συνεπείς με το θέμα του Δωματίου Απόδρασης και του κάθε γρίφου επίσης. Το ιδανικό θα ήταν να μην υπάρχουν παραπλανητικά στοιχεία αν ήταν δυνατόν και οι διαφορετικές ενδείξεις να μπορούσαν να αποδοθούν σε μία δοκιμασία κάθε φορά. Αν και αυτό μπορεί να φαίνεται ως συνετή συμβουλή για οποιοδήποτε Δωμάτιο Απόδρασης, η συνέπεια είναι ιδιαίτερα σημαντική για την συμπερίληψη μαθητών με ΕΜΔ. Πράγματι, βοηθά στον μετριασμό της τάσης των μαθητών με ΕΜΔ να χαθούν στη πληθώρα των πληροφοριών που βομβαρδίζονται σε αυτούς. Οι μαθητές με ΕΜΔ τείνουν να αποσπώνται εύκολα από περιττές πληροφορίες, από πληροφορίες που δεν είναι συνεπείς με τα υπόλοιπα. Η συνέπεια θα βοηθήσει και τους μαθητές στην τήρηση της πορείας τους και στο να κάνουν την όλη εμπειρία γενικά πιο συναρπαστική.
- Ελαχιστοποίηση της ανάγκης για λεπτές κινητικές δεξιότητες
Οι λεπτές κινητικές δεξιότητες αποτελούν πηγή προκλήσεων για πολλούς μαθητές με ΕΜΔ, έτσι είναι καλύτερα να αποφύγετε να τους ζητάτε όσο το δυνατόν περισσότερα ή απλά να προτιμάτε μεγαλύτερες κλειδαριές ή μεγαλύτερα κομμάτια παζλ για παράδειγμα.
Σε γρίφους και αινίγματα, η χρήση κρυπτογράφησης, κειμένων και γραπτού υλικού δεν είναι σπάνια. Επομένως, είναι καλό να προσπαθείτε να διατηρείτε το γραπτό υλικό όσο το δυνατόν πιο περιεκτικό ώστε να μην παρεμποδίζετε τους μαθητές κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Ακολουθούν ορισμένες βασικές συμβουλές για το πώς να συμπεριλάβετε τα γραπτά σας υλικά.
Συμβουλές γραπτών υλικών:
- Οι γραμματοσειρές κειμένου είναι σημαντικές, καθώς ορισμένες από αυτές ενδέχεται να είναι δυσανάγνωστες για μαθητές με ΕΜΔ. Συνιστώνται οι γραμματοσειρές όπως Arial, Century Gothic ή OpenDys, καθώς είναι ευανάγνωστες για όλους. Άλλες επιλογές θα μπορούσαν να είναι Verdana, Tahoma, Open Sans, Century Gothic ή Trebuchet.
- Η διάταξη είναι επίσης σημαντική και πρέπει να είναι 1,5 μεταξύ των γραμμών, σε μέγεθος γραμματοσειράς που πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 12 και 14 όποτε είναι δυνατόν.
- Η στοίχιση του κειμένου προς τα αριστερά θα πρέπει να είναι η συνήθης διαδικασία για όλα τα έγγραφα και να μην το τοποθετείτε σε «πλήρη στοίχιση».
- Συνιστάται η εκτύπωση μόνο από τη μία πλευρά της σελίδας. Σε περίπτωση που πρέπει να υπάρξει κάποια πέρα δώθε μεταξύ δύο στοιχείων, ας πούμε με ένα κώδικα και ένα κείμενο για παράδειγμα, εκτυπώστε τα σε ξεχωριστά φύλλα, καθώς αυτό βοηθά τους μαθητές να αποφύγουν το να χρειάζεται να γυρνούν τις σελίδες συνέχεια.
- Για το φόντο του έντυπου υλικού ή των παρουσιάσεών σας, είναι πάντα καλύτερο να χρησιμοποιείτε υπόλευκα ή παστέλ χρώματα όποτε είναι δυνατόν για να βοηθήσετε στις δοκιμασίες που σχετίζονται με την αντίθεση.
- Η χρήση χρωμάτων για να διαχωρίσετε τις πληροφορίες και να είστε συνεπείς στους κωδικούς χρωμάτων. Αυτό είναι δύσκολο να εφαρμοστεί μέσα σε ένα Δωμάτιο Απόδρασης, αλλά μπορεί ακόμη και να χρησιμοποιηθεί ως τρόπος κωδικοποίησης για κάτι. Μην διστάσετε να γίνετε δημιουργικοί!
- Σε περίπτωση που ορισμένες πληροφορίες πρέπει να επισημανθούν, είναι καλύτερα να χρησιμοποιήσετε όλα τα γράμματα κεφαλαία, να χρησιμοποιήσετε έντονα γράμματα ή να επισημάνετε με χρώμα. Συνιστάται να μείνετε μακριά από πλάγια γράμματα (Italics) ή έντονα πλάγια (Bold Italics) και να μην υπογραμμίζετε το κείμενο.
Μη διστάσετε να ανατρέξετε στη διαδραστική παρουσίαση των ΕΜΔ για περισσότερες πληροφορίες.